IJspret in de Nederlanden
Er zijn hooggeleerde heren die op het idee zijn gekomen om de Hollandse ijspret te verklaren op een vreemde wijze. Ze menen namelijk dat de ijspret in verband zou staan met religie De Katholieke godsdienst werd afgeschaft in de Tachtigjarige oorlog en daarmee ook het carnaval en oeps, toen kwam daar de vreugde van de ijspret voor in de plaats.
door F.J.A.M. van der Helm
Nou deze redenering is wel erg kort door de bocht. Allereerst moet worden gezegd dat in ons waterrijk land het vervoer over ijs soms strikt noodzakelijk was. Dat gold al meer dan 2000 jaar geleden! In de 17 en 18e eeuw is er veel gedaan in Nederland aan de infrastructuur, dat gold byzonder de waterwegen. er kwamen vele kanalen bij en het vracht- en personenverkeer vond plaats over water. De oude postkoets had er een geducht concurrent bij gekregen. In economische zin was de trekschuit van grote betekenis. Maar het grote nadeel was de vorst. Deed koning Winter een aanval en bevroren de rivieren dan lag het leven stil. Er was geen verkeer meer mogelijk en je kan je dus slechts verplaatsen over het ijs. Nu is het een misverstand om te denken dat er jaarlijks ijs lag. De bevroren rivieren waren meer uitzondering dan regel. En juist daarom deerde de bevriezing de mensen weinig. Ze maakten van de nood een deugd. Ze wisten dat de vorst niet lang zou aanhouden en maakten van het stil liggen van het leven op het water een pleziertje. Gewoon omdat het zo weinig voorkwam. Het is ver gezocht om te denken dat ijspret te maken zou hebben met geloof. Die relatie is niet te leggen. Tenzij je een grote duim hebt natuurlijk!